Grenlandiyada yirik aysberglar tahdidi ortmoqda
Dunyo
Grenlandiyadagi Inaarsuit kichik qishlog‘i yaqinida millionlab tonna og‘irlikdagi muz bo‘lagi to‘satdan yorilsa, halokatli sunamini keltirib chiqarishi mumkin. Rasmiylar favqulodda vaziyat e’lon qilib, qirg‘oqbo‘yi hududlarini evakuatsiya qilishni boshladi.
Aholisi yuz kishidan sal ko‘proq bo‘lgan kichkinagina baliqchilar qishlog‘i tabiiy ofat xavfi ostida qoldi. Qirg‘oq yaqinida ulkan aysberg turibdi, u istalgan vaqtda qulab tushishi va halokatli to‘lqinni keltirib chiqarishi mumkin.
Sun’iy yo‘ldoshdan olingan suratlar shuni ko‘rsatadiki, aysbergning suv ustidagi qismi balandligi 100 metrga yetadi, suv ostidagi qismi esa 400 metrgacha chuqurlikka cho‘kib ketishi mumkin. Muz massivining og‘irligi millionlab tonnaga baholanmoqda.
Asosiy xavf shundaki, aysberg qimirlamayapti - u taxminan bir haftadan beri joyida turibdi. Bu noodatiy xatti-harakatlar toshning to‘satdan yorilishi xavfini oshiradi. Agar yirik muz bo‘laklari suvga qulab tushsa, bu "aysberg sunami"ni keltirib chiqarishi mumkin - balandligi 10 metrgacha bo‘lgan to‘lqin qirg‘oqdagi uylarni yuvib ketishi ehtimoli bor.
Mahalliy hokimiyat allaqachon baliq zavodini yopib, aholining bir qismini evakuatsiya qilgan. Aholiga qirg‘oqqa quruqlikdan ham, dengizdan ham yaqinlashmaslik qat’iy tavsiya etilgan.
Olimlar bir nechta mumkin bo‘lgan ssenariylarni ko‘rib chiqmoqdalar:
Aysbergning asta-sekin erishi, bu haftalar davom etishi mumkin.
Keng ko‘lamli oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan keskin vayronagarchilik yoki to‘ntarish.
Toshni olib ketishga urinish, lekin bu qimmat va texnik jihatdan deyarli imkonsiz.
Grenlandiyada bunday holatlar tobora ko‘payib bormoqda - bunga global isish sabab bo‘lmoqda. Muzliklar tez erib, aholi punktlari yaqinida yirik aysberglar paydo bo‘lmoqda.
Inaarsuitdagi voqea ogohlantiruvchi signal va eslatma: tabiat insondan kuchliroq bo‘lib qolmoqda, iqlim o‘zgarishlari esa shoshilinch choralar ko‘rishni talab qiladi.
Sun’iy yo‘ldoshdan olingan suratlar shuni ko‘rsatadiki, aysbergning suv ustidagi qismi balandligi 100 metrga yetadi, suv ostidagi qismi esa 400 metrgacha chuqurlikka cho‘kib ketishi mumkin. Muz massivining og‘irligi millionlab tonnaga baholanmoqda.
Asosiy xavf shundaki, aysberg qimirlamayapti - u taxminan bir haftadan beri joyida turibdi. Bu noodatiy xatti-harakatlar toshning to‘satdan yorilishi xavfini oshiradi. Agar yirik muz bo‘laklari suvga qulab tushsa, bu "aysberg sunami"ni keltirib chiqarishi mumkin - balandligi 10 metrgacha bo‘lgan to‘lqin qirg‘oqdagi uylarni yuvib ketishi ehtimoli bor.
Mahalliy hokimiyat allaqachon baliq zavodini yopib, aholining bir qismini evakuatsiya qilgan. Aholiga qirg‘oqqa quruqlikdan ham, dengizdan ham yaqinlashmaslik qat’iy tavsiya etilgan.
Olimlar bir nechta mumkin bo‘lgan ssenariylarni ko‘rib chiqmoqdalar:
Aysbergning asta-sekin erishi, bu haftalar davom etishi mumkin.
Keng ko‘lamli oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan keskin vayronagarchilik yoki to‘ntarish.
Toshni olib ketishga urinish, lekin bu qimmat va texnik jihatdan deyarli imkonsiz.
Grenlandiyada bunday holatlar tobora ko‘payib bormoqda - bunga global isish sabab bo‘lmoqda. Muzliklar tez erib, aholi punktlari yaqinida yirik aysberglar paydo bo‘lmoqda.
Inaarsuitdagi voqea ogohlantiruvchi signal va eslatma: tabiat insondan kuchliroq bo‘lib qolmoqda, iqlim o‘zgarishlari esa shoshilinch choralar ko‘rishni talab qiladi.
Powered by Froala Editor