Xitoyda nikohlar rekord darajada kamaydi
Dunyo
Xitoyda nikohlarning darajasi 1986-yildan beri yuritilayotgan hisob-kitoblarga ko‘ra eng past ko‘rsatkichga tushdi. Bunga yashash xarajatlarining oshishi va an’anaviy gender tengligi kabi omillar sabab bo‘ldi.
2024-yilda Xitoyda nikohlar soni 20% ga kamayib, rekord darajaga tushdi, chunki yoshlar hukumatning oilali bo‘lish va ko‘proq farzand ko‘rishga da’vat etuvchi harakatlariga qarshi chiqdi.
Xitoyning Fuqarolik ishlari vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, 2023-yilda 7,7 million nikoh qayd etilgan bo‘lsa, 2024-yilda bu raqam 6,1 millionga tushdi. Bu 2013-yildagi ko‘rsatkichning yarmidan kam bo‘lib, 1986-yildan beri kuzatilgan eng past natija hisoblanadi.
Nikohlar sonining keskin pasayishiga 2023-yildagi qisqa muddatli o‘sish ham ta’sir qildi, chunki ko‘pchilik Covid cheklovlaridan so‘ng to‘ylarini o‘tkazishga ulgurgan edi. Shuningdek, 2024-yilning Xitoy taqvimiga ko‘ra “beva yil” (yomon, omadsiz) deb hisoblanishi ham ba’zi odamlarni nikohdan qaytargan bo‘lishi mumkin.
"Bu odamlar turmush qurishni istamaydi degani emas, balki ular buni moliyaviy jihatdan iloji yo‘qligi sababli qila olmayapti!" — deb yozdi Xitoyning Weibo ijtimoiy tarmog‘ida Changchou shahridan bir foydalanuvchi.
Xitoy dunyodagi eng katta aholiga ega davlatlardan biri bo‘lib, uzoq yillar davomida tug‘ilish nazorati, jumladan, "bir bola siyosati" kabi qat’iy cheklovlarni joriy qilgan. Ammo endilikda Xitoy aholi sonining qisqarishi va qarish muammosiga duch kelganligi sababli, avtoritar hukumat odamlarni ko‘proq farzand ko‘rishga undamoqda.
Buning asosiy yo‘llaridan biri — ko‘proq odamlarni nikohga undash. Xitoyda tug‘ilish asosan nikoh bilan bog‘liq bo‘lib, nikohsiz farzand ko‘rish an’anaviy qadriyatlar va hukumat qoidalari bilan cheklangan.
Biroq, o‘n yillik cheklovlar tufayli hozir turmush qurish yoshidagi odamlar soni kamaygan va ularning aksariyati oilali bo‘lish yoki farzand ko‘rishga qiziqmaydi.
"Ayollar endi o‘zlarini moddiy jihatdan ta’minlay olishadi va erkaklarga qaram bo‘lishmaydi. Turmush qurishga bo‘lgan ishtiyoq oldingiga qaraganda ancha past." deb yozadi xabarda. Xitoy tadqiqotlari bo‘yicha Kengashning katta ilmiy xodimi Karl Minzner. U bu jarayonni "keskin" deb baholadi.
Xitoyning Fuqarolik ishlari vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, 2023-yilda 7,7 million nikoh qayd etilgan bo‘lsa, 2024-yilda bu raqam 6,1 millionga tushdi. Bu 2013-yildagi ko‘rsatkichning yarmidan kam bo‘lib, 1986-yildan beri kuzatilgan eng past natija hisoblanadi.
Nikohlar sonining keskin pasayishiga 2023-yildagi qisqa muddatli o‘sish ham ta’sir qildi, chunki ko‘pchilik Covid cheklovlaridan so‘ng to‘ylarini o‘tkazishga ulgurgan edi. Shuningdek, 2024-yilning Xitoy taqvimiga ko‘ra “beva yil” (yomon, omadsiz) deb hisoblanishi ham ba’zi odamlarni nikohdan qaytargan bo‘lishi mumkin.
"Bu odamlar turmush qurishni istamaydi degani emas, balki ular buni moliyaviy jihatdan iloji yo‘qligi sababli qila olmayapti!" — deb yozdi Xitoyning Weibo ijtimoiy tarmog‘ida Changchou shahridan bir foydalanuvchi.
Xitoy dunyodagi eng katta aholiga ega davlatlardan biri bo‘lib, uzoq yillar davomida tug‘ilish nazorati, jumladan, "bir bola siyosati" kabi qat’iy cheklovlarni joriy qilgan. Ammo endilikda Xitoy aholi sonining qisqarishi va qarish muammosiga duch kelganligi sababli, avtoritar hukumat odamlarni ko‘proq farzand ko‘rishga undamoqda.
Buning asosiy yo‘llaridan biri — ko‘proq odamlarni nikohga undash. Xitoyda tug‘ilish asosan nikoh bilan bog‘liq bo‘lib, nikohsiz farzand ko‘rish an’anaviy qadriyatlar va hukumat qoidalari bilan cheklangan.
Biroq, o‘n yillik cheklovlar tufayli hozir turmush qurish yoshidagi odamlar soni kamaygan va ularning aksariyati oilali bo‘lish yoki farzand ko‘rishga qiziqmaydi.
"Ayollar endi o‘zlarini moddiy jihatdan ta’minlay olishadi va erkaklarga qaram bo‘lishmaydi. Turmush qurishga bo‘lgan ishtiyoq oldingiga qaraganda ancha past." deb yozadi xabarda. Xitoy tadqiqotlari bo‘yicha Kengashning katta ilmiy xodimi Karl Minzner. U bu jarayonni "keskin" deb baholadi.
Powered by Froala Editor